Teksten op B1-niveau
B1-teksten zijn teksten in eenvoudig Nederlands. Er is steeds meer aandacht voor B1, omdat het overgrote deel van de Nederlanders B1-teksten begrijpt. Als je teksten schrijft voor een breed publiek, is het belangijk om je te realiseren dat een eenvoudig taalniveau je teksten toegankelijker maakt. B1 is afkomstig uit een Europees systeem van taalniveaus. Als je zelf B1-teksten moet schrijven, is het handig om wat voorbeelden te hebben: wat is B1 en wat niet?
Voorbeeld van B1: eenvoudige woorden
Als je teksten schrijft op B1-niveau, is de eerste en gemakkelijkste manier om dat te doen: moeilijke woorden vermijden. Woorden met meer dan 3 lettergrepen, woorden met een abstracte betekenis en jargon (of vaktaal) zijn lastig te begrijpen voor een taalgebruiker op B1-niveau. Vervang dit soort woorden daarom liever door eenvoudige, alledaagse woorden die iedereen kent.
| Moeilijk: C1/C2 | Makkelijk: B1 |
|---|---|
| vervoersbewijs | treinkaartje |
| echter | toch / maar / alleen |
| ter inzage | om in te kijken |
| indicatie | schatting / tip / situatie |
| voltooid | af / klaar |
| inlichten | melden / laten weten / vertellen |
| sanctie | gevolg / straf / boete |
| indien | als / wanneer |
| naheffing | belasting achteraf |
| achterstallig | moet nog gedaan worden |
Je ziet het al: vaak is er geen één-op-één synoniem dat je kunt gebruiken. Welk eenvoudig woord het juiste is, hangt af van de context waarin je het gebruikt. Soms moet je ook de structuur van de zin aanpassen om een goede vertaling naar eenvoudig Nederlands te krijgen.
Voorbeeld van B1: eenvoudige en actieve zinnen
Eenvoudige zinnen zijn kort en actief. Een goede vuistregel is: maximaal 12 woorden per zin. Korter mag natuurlijk ook! Elke zin bevat één boodschap. Overbodige (hulp)werkwoorden zoals zullen, worden en zijn, komen zo weinig mogelijk voor. Ook informatie die niet belangrijk is voor de lezer, blijft achterwege.
| Moeilijk: C1/C2 | Makkelijk: B1 |
|---|---|
| Wij doen u een formulier toekomen waarop u dient aan te geven hoeveel u vorig jaar hebt verdiend met uw inmiddels failliete bedrijf. | U krijgt van ons een formulier. Daarop vult u in hoeveel u vorig jaar hebt verdiend. |
| Er zal onderzoek worden gedaan naar de oorzaak van uw pijnklachten. Er wordt derhalve bloed bij u afgenomen. | Wij gaan onderzoeken waarom u pijn hebt. Daarom prikt de assistente bloed bij u. |
| In het door ons opgestelde onderzoeksrapport kan in de tabel op pagina 26 opgezocht worden wat het energielabel behoort te zijn van het type huis dat door u wordt bewoond. | Welk energielabel uw huis heeft, staat in ons rapport. U vindt de tabel op pagina 26. |
Voorbeeld van B1: alinea met samenhang
Een korte alinea is makkelijker te begrijpen dan een lange. Daarnaast is de samenhang tussen de zinnen in de alinea heel belangrijk voor het begrip van de lezer. Verbindingswoorden (en, maar, als, want) en verwijswoorden (daardoor, daarin, hiermee) zorgen voor samenhang: zonder dit soort woorden hangt een alinea als los zand aan elkaar.
| Zonder samenhang | Met samenhang |
|---|---|
| Mensen houden zich beter aan de regels. Het aantal besmettingen wordt minder. Dat is goed nieuws. We zijn er nog niet. Vanaf morgen gelden nieuwe regels. | Mensen houden zich beter aan de regels. Daardoor wordt het aantal besmettingen minder. Dat is goed nieuws. Maar we zijn er nog niet. Daarom gelden er vanaf morgen nieuwe regels. |
| Wij hebben geen tekeningen van u gekregen. Op 22 juni hebben wij u een brief geschreven. U bent verplicht om de tekeningen op te sturen voor 1 augustus. U krijgt anders geen vergunning. | Wij hebben geen tekeningen van u gekregen. Daarom hebben wij u op 22 juni een brief gestuurd. Daarin staat dat u de tekeningen aan ons moet opsturen voor 1 augustus. Als u dat niet doet, krijgt u geen vergunning. |
Voorbeeld van B1: eenvoudige tekst
Een eenvoudige tekst heeft meer dan alleen korte zinnen en eenvoudige woorden. Een tekst die begrijpelijk is voor 80% van de bevolking heeft ook een herkenbare structuur en een duidelijke opmaak die de structuur ondersteunt. Daarnaast heeft de schrijver nagedacht over het kennisniveau van de lezer én over de belangrijkste boodschappen van de tekst.
Moeilijk: C1/C2
Geachte heer/mevrouw,
Naar aanleiding van uw brief dd. 21 maart 2020, waarin u verzoekt om inlichtingen betreffende het uitbreiden van uw woning met een dakkapel, kan ik u het volgende melden.
In overeenstemming met Artikel 12, paragraaf 3, lid c van de herziene verzie van de Woningbouwwet uit 1982 is het niet toegestaan om woningen gebouwd in de naoorlogse periode tot en met 1973 te voorzien van uitbreidingen zonder vooraf aangevraagde toestemming van het bevoegd gezag. Ter verkrijging van eventuele toestemming staat het u vrij een aanvraag in te dienen bij de afdeling Wonen van uw woongemeente. Uw aanvraag zal worden getoetst tegen het vigerende beleid, waarna u uiterlijk binnen 8 weken de eventuele beschikking van de gemeente ontvangt. Sinds de vernieuwing van de gemeentelijke website is het ook mogelijk om een vergunningsaanvraag op digitale wijze te doen, inclusief het versturen van mogelijk aanwezige bouwtekeningen et cetera.
Ik wijs u erop dat het u, hangende de aanvraagtoetsing, niet toegestaan is met de (ver)bouw aan te vangen.
Ik hoop u hiermee voldoende te hebben geïnformeerd.
Met vriendelijke groet,
A.M. Betenaar
Makkelijk: B1
Geachte mevrouw Peters,
Op 21 maart 2020 stuurde u ons een brief. Daarin vroeg u om informatie over het plaatsen van een dakkapel op uw woning. Graag reageer ik op uw vraag.
Vergunning nodig
U hebt een vergunning nodig voor het plaatsen van uw dakkapel. Uw woning is namelijk gebouwd in 1963. En huizen die voor 1973 zijn gebouwd, hebben een vergunning nodig om uit te breiden. Dat staat in de wet (artikel 12, paragraaf 3 lid c van de Woningwet).
Vergunning aanvragen
U kunt de vergunning aanvragen bij het Woonloket van onze gemeente. Dat kan met het formulier dat bij deze brief zit. En het kan ook online via www.woonloket.nl.
Wachten op vergunning
Binnen 8 weken na de aanvraag hoort u of u de vergunning krijgt. U krijgt daarover een brief van de gemeente. Let op: u mag pas beginnen met verbouwen als u de vergunning hebt gekregen.
Tot slot
Hebt u nog vragen over deze brief? Belt u dan gerust met de Woonadvieslijn van onze gemeente: 0800-123987.
Met vriendelijke groet,
A.M. Betenaar
Natuurlijk is dit een fictieve brief, maar het verschil tussen de moeilijke en de makkelijke versie is duidelijk. Opvallend: het aantal woorden is vrijwel hetzelfde. Toch is de tweede brief veel toegankelijker dan de eerste.
Voorbeelden van B1-teksten van de overheid
- Steffie.nl legt moeilijke dingen op een eenvoudige manier uit.
- Op de website van de Kinderombudsman zijn alle teksten geschreven voor kinderen tot en met 18 jaar.
- Dit artikel op de website Consuwijzer van de Autoriteit Consument & Markt gebruikt ook eenvoudige taal.
- Informatie over het wonen in Nederland na de Brexit van de IND is geschreven in eenvoudig Nederlands.
- Huurtoeslag 2020 is eenvoudig geschreven informatie van de Belastingdienst.
- De Wadwijzer van de gemeente Waddinxveen geeft in eenvoudig Nederlands informatie over verschillende thema’s.
- Rijksoverheid.nl geeft informatie in eenvoudige taal over het doen van geboorteaangifte.
Is B1 hetzelfde als jip-en-janneketaal?
De vergelijking tussen teksten op taalniveau B1 en jip-en-janneketaal ligt voor de hand. Is jip-en-janneketaal ook een voorbeeld van B1? Als je wat beter kijkt, is die vergelijking niet helemaal terecht.
Tips voor B1-schrijven
Heb je na het lezen van deze voorbeelden behoefte aan tips voor het (her)schrijven van je eigen tekst op B1-niveau? Raadpleeg dan onze 10 tips voor het schrijven van eenvoudig Nederlands.
Is mijn tekst B1?
Wil je testen of de tekst die jij geschreven hebt, op B1-niveau zit? Of ben je op zoek naar een eenvoudig alternatief voor een moeilijk woord? Dan heb je geluk: er zijn een paar online tools die je daarmee helpen.
