Raakvlak met B1: effectief communiceren
Net als B1 helpt de ISO-standaard je om effectief met je doelgroep te communiceren. En net als B1 is de ISO-standaard niet gericht op laaggeletterden. Daarover zegt de standaard: ‘Duidelijke taal moet niet verward worden met makkelijke taal. Duidelijke taal is bedoeld voor een algemeen publiek, terwijl makkelijke taal bedoeld is voor mensen die moeite hebben met lezen.’
Het belangrijkste verschil met B1: de ISO-standaard is veel breder
B1 gaat vooral over begrijpelijke woorden en zinnen. De ISO-standaard kijkt breder naar duidelijke taal. Dat blijkt al meteen uit de 4 principes waaruit de standaard bestaat:
- Relevantie: lezers krijgen de informatie die ze nodig hebben
- Vindbaarheid: lezers kunnen makkelijk vinden wat ze nodig hebben
- Begrijpelijkheid: lezers kunnen de informatie die ze vinden, makkelijk begrijpen
- Toepasbaarheid: lezers kunnen de informatie makkelijk gebruiken
De kracht van de ISO-standaard: gebaseerd op onderzoek
Er is veel kritiek op B1, bijvoorbeeld op het feit dat het begrip afkomstig is uit het onderwijs in vreemde talen en geen wetenschappelijke basis heeft. Die kritiek geldt niet voor ISO 24495-1:
- De richtlijnen in de standaard zijn gebaseerd op inzichten uit recent wetenschappelijk onderzoek.
- De richtlijnen zijn tot stand gekomen op basis van internationale consensus tussen vakinhoudelijke experts.
Wat kun je in de praktijk met ISO 24495-1?
Denk je nu: die ISO-standaard wil ik zo snel mogelijk kopen? Wacht nog even! De richtlijnen in de standaard zijn namelijk erg algemeen, om niet te zeggen vaag. Verwacht geen concrete tips met aansprekende voorbeelden. Net als B1 is de ISO-standaard weinig concreet: de vertaling naar schrijfadviezen en communicatierichtlijnen ontbreekt.
Conclusie: een complete, maar algemene checklist
Wij zien de standaard vooral als een waardevolle checklist. Wij gebruiken hem bijvoorbeeld om met klanten schrijftrainingen op maat samen te stellen: welke onderdelen uit de ISO-standaard willen zij behandeld zien?
Als schrijver ben je op dit moment waarschijnlijk meer geholpen met een adviesboek of een training. Maar eerlijk is eerlijk: dat geldt ook voor B1. Dankzij de bredere opzet en de wetenschappelijke onderbouwing is ISO 24995-1 wat ons betreft een waardevol alternatief.
Bronnen
- Dit artikel verscheen begin 2025 in een langere versie op Frankwatching.
