Met teksten op B1-niveau bereik je de meeste Nederlanders
De aanduiding B1 komt uit een Europese indeling van taalniveaus. Deze indeling kent 6 niveaus: A1, A2, B1, B2, C1 en C2. In deze indeling is B1 het niveau van iemand die zich kan redden in alledaagse taalsituaties: hij begrijpt eenvoudige gesprekken en teksten, en kan zich op basisniveau uitdrukken. De overgrote meerderheid van de Nederlanders beheerst de taal op niveau B1 of hoger.
Taalniveau B1 betekent: eenvoudig Nederlands
Een tekst op B1-niveau betekent dus dat de tekst makkelijk te begrijpen is voor (bijna) iedereen. Daarmee is B1 synoniem geworden met eenvoudig Nederlands. Of een tekst wel of niet B1 is, is niet altijd in één oogopslag te zeggen. In elk geval heeft een B1-tekst een aantal duidelijke kenmerken.
Kenmerken van een B1-tekst
Een tekst op taalniveau B1 heeft de volgende kenmerken:
- Korte zinnen (niet langer dan 12 woorden)
- Korte alinea’s (maximaal 10 zinnen of 100 woorden)
- Alledaagse woorden die iedereen kent
- Actieve stijl (geen lijdende vormen of ingewikkelde formuleringen)
- Duidelijke opbouw
- Titel, tussenkoppen, witregels en opsommingen
Waarom is schrijven op B1-niveau belangrijk?
Naar schatting 40% van de Nederlanders beheerst het Nederlands op B1-niveau. Denk daarbij aan mensen die weinig of geen (theoretische) opleiding hebben gehad, of aan mensen voor wie Nederlands niet de moedertaal is. Wil je deze grote groep bereiken, dan zul je dus eenvoudige teksten moeten schrijven. En het mooie is: ook mensen met een hoger taalniveau vinden het prettig om eenvoudige teksten te lezen. Dat gaat immers veel sneller dan een ingewikkelde tekst.
De Nederlandse overheid schrijft veel B1
Al enkele jaren is de overheid hard bezig om belangrijke informatie voor burgers op B1-niveau te schrijven. Op Rijksoverheid.nl staat dat ‘het uitgangspunt is dat het gemiddelde taalniveau van Rijksoverheid.nl B1 is.’ En: ‘Taalniveau B1 maakt deel uit van het kwaliteitsprogramma voor Rijksoverheid.nl.’ Ook gemeenten, ministeries en provincies maken steeds meer gebruik van B1-teksten.
B1 wordt steeds belangrijker
Grootschalig onderzoek naar de leesvaardigheid van 15-jarigen wijst erop dat Nederlandse jongeren aanmerkelijk slechter lezen dan een paar jaar geleden. Als die ontwikkeling doorzet, dan wordt het schrijven van teksten op B1-niveau alleen maar belangrijker.
Discussie over B1
Het gebruik van B1 als norm voor eenvoudig Nederlands is enigszins omstreden. Sinds de introductie van B1 (aan het begin van deze eeuw door BureauTaal) wordt er flink over gediscussieerd, met name door tekstschrijvers, taalwetenschappers en communicatiedeskundigen. Toch heeft deze discussie de opmars van B1 niet echt in de weg gezeten.
Is B1 hetzelfde als jip-en-janneketaal?
Sommige mensen vergelijken B1 met jip-en-janneketaal, want dat is ook eenvoudige taal. Toch gaat die vergelijking niet helemaal op.
Handige tools voor het meten van B1
Er zijn een paar handige online tools die je helpen om B1-teksten te schrijven: hulpmiddelen die het je makkelijk maken om eenvoudige woorden te gebruiken, en waarmee je het taalniveau van een tekst (je eigen tekst of die van iemand anders) kunt meten.
Tips voor B1-schrijven
Moet je een tekst schrijven op taalniveau B1? Maak dan gebruik van deze 10 tips!
Bronnen
- Taalniveau B1 op Rijksoverheid.nl
- Heldere taal voorkomt problemen: artikel van BureauTaal in de Volkskrant van 16 juni 2011 (betaald)
